Pancerne wraki '39

21 photos

TKS z Kompanii Czołgów Rozpoznawczych Dow.Obrony Warszawy, zniszczona 8 września w Raszynie, na Alei Krakowskiej ( około nr. 121 )
Relacja kpt. Antoniego Brażuka, dowódcy kompanii czołgów rozpoznawczych w obronie Warszawy:
Dnia 8 IX 39 r. o godzinie 10.00 rano otrzymałem rozkaz przez kpt. Kowalskiego, że z rozkazu Dowódcy Obrony Warszawy mam z kompanią czołgów rozpoznawczych przeprowadzić rozpoznanie na dwóch osiach: Warszawa - Mszczonów, Warszawa - Pruszków. Rozwiązuję zadanie następująco: na oś Warszawa - Pruszków wysyłam pluton czołgów pod dowództwem st. sierż. Bartosińskiego, na oś Warszawa - Mszczo­ nów pluton czołgów i patrol motocyklowo-samochodowy (2 motocykle Sokół 6000 [sic!] i 1 samochód furgonik). Sam byłem przy tym plutonie. Wyjechałem naprzód z patro­ lem motocyklowo-samochodowym. Za Raszynem spotkałem na szosie polskie tabory, które się zatrzymały, słyszę strzały, wysyłam dwa motocykle szperacze dla rozpoznania sytuacji, motocykle szperacze wracają z meldunkiem, że w taborach są czołgi, w tym czasie nadjeżdża mój pluton czołgów, wydaję rozkaz rozpoznania sytuacji. W tym czasie z taboru wypada na koniu polski żołnierz z okrzykami: „Niemcy, Niemcy”. Wysłane dwa czołgi szperacze spotkały się z niemieckim czołgiem, który oddał strzał z działka i trafił czołg szperacza, w drugim czołgu szperaczu spadła gą­ sienica, w tym czasie został wysadzony przez polskich saperów mostek na szosie pod Raszynem, niemieckie czołgi szukają przejazdu przez strumyk pod Raszynem - ja wracam na stanowiska obronne Warszawa-Ochota, alarmując obronę Warszawy o nie­ mieckich czołgach na przedpolu Warszawy i składam meldunek ustny gen. Czumie, który znajduje się na Ochocie, o wytworzonej sytuacji. Na Ochocie od gen. Czumy otrzymałem rozkaz przyjęcia pierwszego uderzenia czołgów niemieckich, było to o godzinie 12.00, odjechał gen. Czuma a przyjechał do­ wódca odcinka Obrony Warszawy Zachód płk dypl. Porwit, był do godziny 15.00, kiedy to wyszło niemieckie natarcie z Raszyna na Ochotę w sile 20 czołgów wsparte artylerią.

22 photos

40 photos

Wóz rozbity 12.IX, we wsi Załuski ( obecnie osiedle w Warszawie ) podczas rajdu na Okęcie.
Relacja dowódcy grupy pancerno-motorowej Dowództwa Obrony Warszawy kpt. Bolesława Kowalskiego
"[12 IX] Wypad o świcie z Alei Niepodległości na lotnisko Okęcie. Zadanie: zająć lotnisko i utrzymać. Skład: 2 kompania czołgów lekkich, 5 kompania czołgów lekkich, 2 bataliony piechoty pod dowództwem ppłk. Chmury. Straty: 5 czołgów, kpt. Michałkowski dostał się do niewoli. Zabity ppłk Chmura i wielu oficerów. Zadanie niewykonane. Nieprzyjaciel na tym odcinku dobrze umocniony, ogień artylerii duży. "

8 photos

Charakterystyczne trafienie tuż przy dachu wieży. Przejęty przez Niemców i użytkowany jeszcze we wrześniu 39

40 photos

74 photos

47 photos

Pz.Kpfw II Ausf.C, #511, Pz.Reg.36, Warszawa, ul.Wolska ( między Redutową a Gizów ), przy kościele św.Wawrzyńca Podziurawiony jak durszlak

76 photos

88 photos

Album/zestaw aukcji żołnierza z schwere Artillerie Abteilung (mot) 641
sprzedawca: kurmark-antik

127 photos

130 photos

21 photos

Działo ISU-152 z Dukli. Działo ustawione w latach 60-tych zeszłego wieku jako pomnik w Dukli przy ulicy Pocztowej. Później przeniesione do Muzeum Historycznego w Dukli. Od kilku lat stoi na zapleczu muzeum.

4 photos

"W parku przy głównym gmachu Muzeum Wojska Polskiego eksponowany jest od ponad 60 lat czołg produkcji Fabryki nr 112 w Gorkim (o numerze fabrycznym silnika "5501990" i kadłuba "3051391"). W latach 1943-45 przebył on razem z innymi pojazdami 1. pułku czołgów (następnie 1. batalionu) 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte, szlak bojowy od Sielc do Gdańska. Przetrwał szczęśliwie nie tylko bitwę pod Lenino w październiku 1943 r., walki na przyczółku warecko-magnuszewskim w sierpniu 1944 r., ale i działania na Pomorzu w styczniu-marcu 1945 r. 8 lipca 1943 r. czołg dostarczono do obozu pod Sielcami, gdzie trwało formowanie polskiego 1. pułku czołgów. 3 września 1943 r. zakończono początkowe szkolenie w 1. pułku. Dowódcą czołgu o numerze kadłuba "3051391", przydzielonego do 2. plutonu 1. kompanii, został chor. Wacław Feryniec. Jego mechanikiem-kierowcą został kpr. Józef Derlatko. 12 października 1943 r., w pierwszym dniu bitwy pod Lenino, 1. kompania czołgów miała przeprawić się przez rzeczkę Miereja i wesprzeć atak 1. pułku piechoty na wzgórze 215,5. Czołg chor. Feryńca ugrzązł jednak, tak jak i kilka innych T 34, w błotnistym terenie. Rejon przeprawy był intensywnie ostrzeliwany oraz bombardowany i dopiero nocą udało się wydostać maszynę z pułapki. Od rana 13 października czołg wspierał bezskuteczne ataki 3. pułku piechoty na Trygubowo. Około 9.45 eksplozja bomby lotniczej urwała w nim koło napinające gąsienicę. Unieruchomiony T 34 wspierał piechotę ogniem z miejsca przymusowego postoju. Wieczorem, mimo ostrzału udało się dokonać niezbędnej naprawy i maszyna powróciła na wschodni brzeg Miereji. Warto wspomnieć, że zgodnie rozkazem dowódcy 1. DP z 11 listopada 1943 r. chor. Feryniec oraz kpr Derlatko zostali odznaczeni Brązowymi Medalami "Zasłużonym na Polu Chwały". W styczniu 1944 r. czołg, jako wóz dowódcy 1. plutonu 1. kompanii, otrzymał numer taktyczny "01". Dowódcą pojazdu był wówczas chor. Marian Gajewski. W pierwszych dniach maja 1944 r. 1. pułk czołgów 1. BPanc. dotarł w rejon Siekierzyc k/Kiwerc. 7 czerwca dowódca brygady wydał rozkaz zmieniający system numerów taktycznych. Maszyna chor. Gajewskiego otrzymała numer "111". 23 lipca czołgi 1. BPanc. przekroczyły Bug, a 25 lipca skoncentrowały się pod Lublinem. 9 sierpnia jednostka został skierowana na przyczółek warecko-magnuszewski w celu wsparcia sowieckiej 8. Armii. Już wieczorem tego samego dnia polskie T 34 wsparły czerwonoarmistów, którzy odpierali kolejne niemieckie ataki. W zaciekłych walkach ranny został dowódca "111", chor. Gajewski; zastąpił go wówczas na tym stanowisku st. sierż. Józef Najmowicz, ale i on wkrótce został ranny. Sam czołg przetrwał szczęśliwie boje z niemieckimi czołgami i został tylko lekko uszkodzony. Za męstwo przejawione w czasie bitwy mechanik-kierowca czołgu "111" plut. Derlatko został 14 sierpnia odznaczony po raz drugi Brązowym Medalem "Zasłużonym na Polu Chwały". W nocy z 16 na 17 sierpnia 1. BPanc. wycofano z przyczółka i skierowano w rejon Magnuszewa. Wykorzystując chwilowy spokój, zgodnie z rozkazem dowództwa 1. Armii WP z 31 sierpnia, dokonano reorganizacji jednostki - zamiast dwóch pułków utworzono trzy bataliony czołgów. Czołg "111" przydzielono wówczas dowódcy 2. plutonu 1. kompanii 1. batalionu czołgów i zmieniono jego numer taktyczny na "114". Kolejnym dowódcą plutonu i jednocześnie samego wozu został chor. Józef Lisiecki. W październiku 1. batalion czołgów, a więc i "114-tka" brały udział w walkach o Jabłonnę. Wyróżnił się w nich po raz kolejny plut. Derlatko, którego odznaczono Srebrnym Medalem "Zasłużonym na Polu Chwały". W styczniu 1945 r. 1. BPanc. brała początkowo udział w walkach o wyzwolenie polskiej stolicy, następnie Bydgoszczy, a od lutego brała udział w ciężkich bojach na Wale Pomorskim. Przed świtem 3 marca, w czasie walk o m. Żabinek, czołg "114" został trafiony w lewy pancerz boczny, najprawdopodobniej z Panzerfausta. Momentalnie przestał pracować silnik i powstał pożar. Czołg opuścili ppor. Lisiecki i plut. Stanisz. Tylko dzięki ogromnej determinacji mechanika-kierowcy st. sierż. Bronisława Rosowieckiego i strzelca-radiotelegrafisty sierż. Stanisława Pawelczyka udało się ugasić pożar i pojazd wycofano z pola walki. Jeszcze tego samego dnia wieczorem czołg po prowizorycznej naprawie powrócił do batalionu. Dowództwo "114" po rannym ppor. Lisieckim przejął chor. Bolesław Mierzejewski. W marcu 1945 r. z powodu awarii układu napędowego czołg odholowano do Lęborka, gdzie znajdowała się 24. armijna baza remontu czołgów. Po długim okresie czekania w "114" ostatecznie wymieniono silnik. Czołg dołączył do 1. BPanc. już po zakończeniu przez nią działań bojowych w Gdańsku i Gdyni. Od końca sierpnia 1945 r. 1. BPanc. stacjonowała w Legionowie k/Warszawy. Na początku stycznia 1946 r. dowództwo brygady otrzymało polecenie wytypowania do celów muzealnych jednego z czołgów, który przeszedł cały szlak bojowy od Lenino do Gdyni. Wybór padł na maszynę o numerze taktycznym "114". Uroczyste przekazanie czołgu ówczesnemu dyrektorowi MWP, ppłk. Zbigniewowi Szacherskiemu odbyło się 17 stycznia 1946 r."
Opis za: Mariusz Skotnicki
http://www.muzeumwp.pl/emwpaedia/czolg-sredni-t-34-model-1942-z-1-brygady-pancernej-im-bohaterow-westerplatte.php

19 photos

Produkcja zakładów nr.183 z 1945 roku. Ustawiony w tym miejscu w 1982 roku, pochodził z 26 Pułk Czołgów Średnich z Sanoka.